Hạ tầng giao thông tạo đà phát triển công nghiệp
Thực hiện Chương trình số 23-CTr/TU ngày 16/8/2016 của Tỉnh ủy Bình Dương về huy động và phát huy các nguồn lực từ các thành phần kinh tế để tiếp tục đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của tỉnh giai đoạn 2016-2020, Bình Dương đã tập trung phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, cung cấp điện, thủy lợi, cấp thoát nước và xử lý chất thải; hạ tầng đô thị, nông thôn; hạ tầng các khu, cụm công nghiệp, thương mại, dịch vụ...
Đặc biệt, tỉnh huy động, thu hút nhiều nguồn lực xã hội với nhiều phương thức đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, nhất là các công trình giao thông đối ngoại quan trọng theo hướng đồng bộ liên hoàn, ưu tiên kết nối hợp lý giữa các trục quốc lộ, đường tỉnh với các đường huyện, với hệ thống giao thông quốc gia và các tỉnh, thành thuộc Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Cụ thể, đoạn tuyến trùng với các đường vành đai như đường Mỹ Phước – Tân Vạn (đoạn tuyến đường Vành đai 3), cầu Thủ Biên, cầu Thới An, đường từ cầu Thới An đến ĐT748, đoạn qua Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore IIA (đây là các dự án thuộc các đoạn tuyến nằm trên đường Vành đai 4). Những công trình này, cùng với những công trình giao thông đối ngoại đã được đầu tư trước đó (Quốc lộ 13, ĐT741, ĐT743, ĐT747, ĐT744,…) đã phát huy vai trò tích cực trong kết nối giao thông, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đường Mỹ Phước - Tân Vạn được coi là một trong những tuyến đường huyết mạch của tỉnh
Đồng thời tập trung xây dựng các trục giao thông đối nội; tăng cường sự liên kết giữa các khu vực trong tỉnh với trung tâm Thành phố mới, các trung tâm đô thị, khu dân cư, khu công nghiệp như: Đường Nguyễn Chí Thanh, ĐT744, đường Phạm Ngọc Thạch, đường 7A, cầu Ông Cộ trên ĐT744, ĐT747B, ĐT746,… Tiếp tục đầu tư và sớm hoàn thành những tuyến đường quan trọng như: Đường Bắc Tân Uyên – Phú Giáo – Bàu Bàng; nâng cấp, mở rộng đường ĐT743 (đoạn Miếu Ông Cù – Sóng Thần); đường Thủ Biên - Đất Cuốc; nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13 và hoàn thành các giao lộ trên Quốc lộ 13; trục đường Tân Vạn – Mỹ Phước – Bàu Bàng (kéo dài đến đường Hồ Chí Minh thuộc huyện Bàu Bàng), đường và cầu Tây Ninh, cầu Bạch Đằng 2, nâng cấp mở rộng đường ĐT743 từ 6 đến 8 làn xe tạo tiền đề hình thành tuyến đường cao tốc thành phố Hồ Chí Minh – Thủ Dầu Một – Chơn Thành...
Bên cạnh đó, tỉnh đẩy nhanh tiến độ dự án đầu tư tuyến đường sắt đô thị từ Bến xe miền Đông mới về trung tâm Thành phố mới Bình Dương; quy hoạch hạ tầng tuyến xe buýt BRT từ Bến xe miền Đông mới về trung tâm Thành phố mới Bình Dương.
Đối với phát triển giao thông đường thủy, Bộ Giao thông vận tải đã đầu tư xây dựng mới cầu Ghềnh trên sông Đồng Nai đảm bảo tĩnh không theo sông cấp III, góp phần phát triển giao thông đường thủy trên địa bàn tỉnh.
Với những nỗ lực trên, ngành công nghiệp tỉnh Bình Dương đã phát triển với tốc độ cao, ổn định. Chỉ số phát triển công nghiệp hàng năm đều tăng trưởng khá. Một số sản phẩm tinh chế, công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ như: Sản phẩm điện, điện tử, máy vi tính, điện thoại, thiết bị bán dẫn… tăng trưởng tốt và thị trường ổn định.
Nâng cao chất lượng quy hoạch các khu công nghiệp
Theo quy hoạch phát triển khu công nghiệp (KCN) của tỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại Công văn số 173/TTg ngày 28/01/2016, đến năm 2020, Bình Dương có 33 KCN với tổng diện tích quy hoạch 14.790ha. Trong 05 năm qua (2016-2020), tỉnh đã thành lập mới và mở rộng 04 KCN với diện tích 1.400ha, điều chỉnh giảm quy mô 05 KCN với diện tích 243ha. Tính đến tháng 6/2020, tỉnh có 29 KCN với tổng diện tích quy hoạch 12.721ha, chiếm 9% về số lượng và 13% về diện tích KCN cả nước; còn 04 KCN chưa thành lập đang được tỉnh lựa chọn đơn vị chủ đầu tư. Ngoài ra, tỉnh đang đề xuất Chính phủ mở rộng KCN Tân Bình với diện tích 1.050ha trong năm 2020.
Trong 29 KCN đã thành lập, có 27 KCN đi vào hoạt động với tổng diện tích đất tự nhiên khoảng 10.983ha và các KCN Cây Trường, Việt Nam - Singapore (VSIP) III, Nam Tân Uyên mở rộng giai đoạn 2 đang trong giai đoạn đền bù, giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ bản với tổng diện tích 1.700ha; KCN Rạch Bắp mở rộng đang trình Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư.
Các KCN đã hoàn thành việc xây dựng với kết cấu hạ tầng trong và ngoài KCN được đầu tư đồng bộ và hiện đại, góp phần thay đổi diện mạo của tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đẩy mạnh thu hút đầu tư vào KCN. Tỷ lệ lấp đầy của các KCN đang hoạt động đạt khoảng 84%, cao hơn bình quân chung của cả nước (tỷ lệ 76%). 100% các KCN đi vào hoạt động đều có nhà máy xử lý nước thải tập trung với tổng công suất xử lý 191.200 m3/ngày đêm đạt quy chuẩn môi trường.
Một góc KCN VSIP II
Về quy mô KCN, bình quân diện tích khoảng 410ha/khu, cao hơn bình quân của năm 2015 là 300ha/khu. KCN có diện tích lớn nhất tỉnh Bình Dương là KCN Bàu Bàng (kể cả mở rộng), với diện tích khoảng 1.998ha, thuộc địa bàn các xã Lai Hưng và Lai Uyên, huyện Bàu Bàng. Trong khi đó, KCN có diện tích nhỏ nhất là KCN Bình Đường, với diện tích là 16,50ha, thuộc phường An Bình, TP.Dĩ An. Địa phương có nhiều KCN nhất là thị xã Bến Cát, với 08 KCN với diện tích 3.468ha. Ít nhất là huyện Bắc Tân Uyên và huyện Bàu Bàng, chỉ có 01 KCN. Có 02 KCN nằm trên địa bàn liên huyện, như KCN Tân Bình (diện tích 353ha) nằm ở huyện Bắc Tân Uyên và Bàu Bàng, KCN Việt Nam – Singapore III (diện tích 1.000ha) nằm ở thị xã Tân Uyên và huyện Bắc Tân Uyên.
Các KCN được hình thành và phát triển phù hợp với quy hoạch xây dựng và phát triển KCN cả nước cũng như quy hoạch sử dụng đất và phát triển công nghiệp của tỉnh. Hầu hết các KCN thuộc danh mục các KCN ưu tiên thành lập đến năm 2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã được thành lập và đi vào hoạt động.
Đến tháng 6/2020, tổng vốn đầu tư kết cấu hạ tầng của các KCN đã hoạt động vào khoảng 18.500 tỷ đồng, đạt 56% tổng vốn được phê duyệt (tỷ lệ giảm do KCN Cây Trường, VSIP III đang triển khai). Hình thức đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng đa dạng và phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh. Đặc biệt, tỉnh không sử dụng vốn ngân sách Nhà nước để đầu tư kết cấu hạ tầng KCN. Trong các KCN đã thành lập, có 02 KCN do doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài làm chủ đầu tư với tổng vốn đầu tư đăng ký 446 triệu đô la Mỹ; 03 KCN liên doanh với vốn đầu tư 608 triệu đô la Mỹ. Các KCN còn lại do tổ chức kinh tế trong nước làm chủ đầu tư với tổng vốn đầu tư 20.318 tỷ đồng. Nhìn chung, KCN được đầu tư theo hướng phát huy nguồn lực của mọi thành phần kinh tế, trong đó khu vực kinh tế có vốn nhà nước là chủ yếu.
Với các chính sách ưu đãi, những điều kiện thuận lợi về kết cấu hạ tầng và thủ tục hành chính công khai, minh bạch, các KCN tiếp tục trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài.
Đối với Bình Dương, việc thu hút đầu tư trong và ngoài nước vào tỉnh để phát triển kinh tế, đặc biệt là vào các KCN tập trung trong thời gian qua đã đạt được nhiều thành quả quan trọng, góp phần đẩy nhanh tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đưa Bình Dương trở thành một tỉnh công nghiệp. Giai đoạn 2015-2020, thực hiện đổi mới thu hút đầu tư, các KCN đã thu hút được 8,45 tỷ đôla Mỹ vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (đạt 120% so với kế hoạch theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2015-2020 đã đề ra). Trong đó, cấp mới 724 dự án với số vốn đầu tư 4,84 tỷ đôla Mỹ. Thu hút đầu tư trong nước đạt 24.500 tỷ đồng, vượt gấp 3 lần so với kế hoạch.
Đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ
Trong những năm qua, tỉnh luôn quan tâm và xem việc đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ (CNHT) là một trong những giải pháp trọng tâm nhằm nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp, tăng tỷ lệ nội địa hóa, giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu, nâng cao giá trị gia tăng cho hàng hóa xuất khẩu. Qua đó, đưa công nghiệp của địa phương tham gia sâu vào chuỗi giá trị gia tăng toàn cầu. Tạo động lực và lợi thế để thu hút các dự án có hàm lượng công nghệ cao của các công ty, tập đoàn lớn ở nước ngoài đầu tư vào Bình Dương.
Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 2.277 doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực có liên quan đến ngành CNHT, gồm 442 doanh nghiệp dệt may, 172 doanh nghiệp da giày, 593 doanh nghiệp chế biến gỗ và 710 doanh nghiệp cơ khí...
Để ưu tiên phát triển và nâng tầm ngành CNHT, Bình Dương đã hình thành Khu công nghiệp tại huyện Bàu Bàng với quy mô trên 1.000ha, ưu tiên thu hút vốn đầu tư vào CNHT, nhất là các dự án đầu tư nước ngoài. Đến nay, đã có nhiều dự án về CNHT từ các tập đoàn lớn trên thế giới được triển khai tại khu công nghiệp này. Điển hình trong số này có thể kể đến Dự án nhà máy sản xuất bố lốp, túi khí ô tô với vốn đầu tư lên tới 1 tỷ đô la Mỹ, trên diện tích 42ha tại Khu công nghiệp Bàu Bàng của Tập đoàn KOLON (Hàn Quốc) nhằm cung cấp nguyên liệu cho ngành sản xuất ô tô. Theo kế hoạch mà nhà đầu tư này cam kết, trong giai đoạn I (2017-2018) sẽ đầu tư 220 triệu đô la Mỹ, giai đoạn II (2018-2026) là 600 triệu đô la Mỹ. Ngoài ra, tại Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore II-A, Công ty Cổ phần Tetra Park Bình Dương (Singapore) đã đầu tư xây dựng dự án nhà máy chuyên sản xuất bao bì đóng gói vô trùng từ giấy, nhựa và nhôm để đóng gói thực phẩm… có vốn đầu tư đăng ký 124 triệu đô la Mỹ. Kết quả này cho thấy, thời gian tới Bình Dương có thể trở thành một điểm sáng của cả nước trong việc thu hút, phát triển ngành CNHT.
Khánh thành nhà máy của Tập đoàn KOLON
Ông Mai Hùng Dũng - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho biết, phát triển CNHT là xu hướng tất yếu, không chỉ phục vụ sản xuất công nghiệp của Bình Dương và cả nước mà còn hướng tới xuất khẩu, tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu. Qua đó tạo đà cho công nghiệp Bình Dương tăng tốc, phát triển bền vững trong giai đoạn mới. "Để phát triển công nghiệp bền vững, đi vào chiều sâu, Bình Dương đã và đang tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp phát triển CNHT, giúp tăng giá trị các sản phẩm công nghiệp do doanh nghiệp trong nước sản xuất. Trong thời gian tới, Bình Dương sẽ tiếp tục ưu tiên phát triển công nghiệp có hàm lượng giá trị gia tăng cao, nâng dần tỷ lệ nội địa hóa sản phẩm... Trong đó, chú trọng ưu tiên phát triển các ngành CNHT, sớm hoàn chỉnh quy hoạch vùng nguyên phụ liệu và vùng CNHT; tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho việc mời gọi đầu tư, mở rộng sản xuất, kinh doanh các dự án thuộc lĩnh vực CNHT", ông Mai Hùng Dũng cho biết thêm.
Hiện Bình Dương đang rất nỗ lực đưa CNHT phát triển có hiệu quả, tạo điều kiện thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài vào làm ăn tại tỉnh, qua đó góp phần để ngành công nghiệp tỉnh nhà phát triển bền vững. Trong xu thế hiện nay, các tập đoàn kinh tế, công ty nước ngoài, nhà đầu tư ưu tiên tham gia hoạt động sản xuất, kinh doanh, xây dựng nhà máy tại những khu vực mà họ có thể tận dụng được một ngành CNHT tốt, đáp ứng được nhu cầu mua sắm linh kiện, chi tiết sản phẩm hay như các hợp đồng cung cấp, đặt hàng sản xuất các chi tiết, đơn vị sản phẩm phục vụ cho dây chuyền sản xuất, chuỗi giá trị sản phẩm. Với nền tảng hơn 20 năm phát triển công nghiệp, Bình Dương đang chủ động chào đón các nhà đầu tư vào lĩnh vực CNHT để đưa ngành công nghiệp tỉnh nhà phát triển lên tầm cao mới.